Navbharat Literacy Mission : नवभारत साक्षरता अभियान मूल्यांकन बाबत महत्त्वाची माहिती

नवभारत साक्षरता अभियान मूल्यांकन बाबत महत्त्वाची या विषयी सविस्तर माहिती

नवभारत साक्षरता अभियानात असाक्षर व्यक्तीचे बाह्य संस्थेकडून मूल्यमापन करण्यात येणार आहे.या असाक्षर व्यक्तीला काय काय कौशल्ये प्राप्त होणे व कोण कोणती अध्ययन निष्पत्ती प्राप्त झाली पाहिजे याबाबत सविस्तर माहिती या लेखात पहायला मिळेल .Evaluation of Navbharat Literacy Mission

भाषा – साक्षरतेच्या अध्ययन निष्पत्ती

अध्ययनार्थी –

• अक्षरांच्या चिन्हांना त्यांच्या ध्वनी सोबत जोडतात.

• दिलेल्या शब्दातील विशिष्ट अक्षर ओळखतात, तसेच दिलेले अक्षर स्वतंत्रपणे ओळखतात.

• पाठ्य घटकांमध्ये वारंवार येणारे शब्द ओळखतात. उदाहरणार्थ आहे, आणि, यात, त्यात, त्याला, इत्यादी…

• अक्षरांना जोडून (डीकोड करून) शब्दांचे वाचन करतात.

• पूर्ण शब्द ओळखून त्याचे वाचन करतात.

• चित्र किंवा संदर्भ यांचे आधारे अंदाज लावून वाचन करतात.

हे ही वाचा: तुमच्या Aadhar Card चा वापर दुसरे कोणी करत नसेल ना ? मोबाईलमध्ये असे तपासा

• स्वर आणि त्यांच्या मात्रा ओळखतात.

• एकापेक्षा अधिक पद्धतींचा वापर करून वाचन करतात. डीकोडिंग, पूर्ण शब्द ओळखणे, चित्र किंवा संदर्भ यांच्या आधारावर अंदाज लावणे इत्यादी…

• आपल्या परिसरात सामान्यपणे उपलब्ध होणाऱ्या पाठ्यघटकांचे वाचन करतात आणि त्यांना आपल्या जीवनातील अनुभव व परिस्थितीशी जोडतात.

• विशेष अध्ययन मुद्द्यांची माहिती प्राप्त करण्यासाठी विषय किंवा पाठ्यघटकांशी संबंधित चर्चेत सहभागी होतात.

आपली गरज व आवड लक्षात घेऊन स्वतंत्रपणे वाचन व लेखन करतात.

• पाठ्यघटकाच्या आधारे प्रश्नांची उत्तरे/आपल्या प्रतिक्रिया/आपले विचार, मौखिक किंवा लिखित स्वरुपात मांडतात.

• दैनंदिन व्यवहारात वाचन व लेखनाचा उपयोग करतात.

• अक्षर, शब्द, पूर्ण वाक्य स्पष्टपणे वाचतात व लिहितात.

• वाचताना, लिहिताना, आणि बोलताना गरजेनुसार प्रवेशिकेतील भाषा आणि स्वतःच्या भाषेचा उपयोग करतात.

हे ही वाचा: Vitamin D मिळवण्याचे 8 स्त्रोत्त आणि महत्त्वाचे Useful फायदे

गणित अध्ययन निष्पती (गणन, स्थानिक किंमत आणि संख्येवरील क्रिया इ.)

अध्ययनार्थी –

• 1 ते 100000 पर्यंतच्या संख्या वाचतात, लिहितात आणि दैनंदिन व्यवहारात त्याचा उपयोग करतात.

• 1 ते 999 पर्यतच्या संख्यांचे एकक, दशक आणि शतक ओळखतात.

• बरोबर, ”, बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, ‘x’ आणि भागाकार’ या चिन्हांना ओळखतात.

• दैनंदिन जीवनात बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार आणि भागाकर या क्रियांचा वापर करतात. 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, आणि 2000 च्या नोटा/नाणी ओळखतात आणि देण्या घेण्याचे व्यवहार करतात.

• दैनंदिन जीवनात वेगवेगळ्या संदर्भाने वस्तू, स्थान इत्यादींना समान भागात वाटतात. समान भागांच्या आधारावर अर्धा, एक चतुर्थांश, तीन चतुर्थांश भाग ओळखतात.

• अर्धा, एक चतुर्थांश, तीन चतुर्थांश भाग यांना वेगवेगळ्या संख्यांच्या रुपात लिहितात.

• द्विमितीय आकार, जसे त्रिकोण, चौकोन, वर्तुळ तसेच त्रिमितीय आकार, जसे वृत्ताकार (गोल), दंडगोल, शंकू, घन, इष्टिकाचिती इत्यादींच्या वैशिष्ट्यांसह चर्चा करतात; तसेच त्यांचा दैनंदिन जीवनात उपयोग करतात.

हे ही वाचा: 60 सेकंदात समजेल तुमच्या नावावर किती सिमकार्ड

• आकृत्या तसेच संख्यांमधील आकृतीबंध (पॅटर्न) ओळखतात; विस्तार करतात तसेच आकृतीबंध तयार करतात.

• लांबी, वजन व धारकता/आकारमान यांचे प्रमाणित आणि अप्रमणित एककाद्वारे मापन करतात; तसेच संबंधित एककांमधील आंतरसंबंध सांगतात.

• दैनंदिन जीवनात वस्तूंच्या किमती व त्यांच्या मात्रेनुसार (प्रमाणानुसार) हिशेब व देण्याघेण्याचे व्यवहार करतात.

• घड्याळातील (अनालॉग आणि डिजिटल घड्याळ) तास, मिनिटे आणि सेकंदा नुसार वेळ सांगतात; तसेच सकाळ, दुपार, संध्याकाळ आणि रात्र या संदर्भाने वेळ सांगतात.

• तास, मिनिटे आणि सेकंदाच्या संदर्भात चर्चा करतात व त्यांच्यातील संबंध सांगतात.

• 24 तासाच्या घड्याळातील वेळेस, बारा तासाच्या घड्याळातील वेळेनुसार बदलतात.

• आपल्या परिसरात उपलब्ध दिनदर्शिके (कॅलेंडर) मध्ये आठवड्याचे दिवस, तिथी विशेष आणि वर्षातील महिन्यांची नावे ओळखतात.

हे ही वाचा: व्हाट्सअँप हॅकरने हँक केले तर काय कराल?

नवसाक्षरांसाठी ची मूल्यांकन योजना

नवसाक्षरांचे मूल्यांकन

मूल्यांकन प्रश्नपत्रिकेचे स्वरूप

• प्रश्नपत्रिकेचे एकूण गुण – 150

• भाग ‘क’: वाचन एकूण गुण- 50

• भाग ‘ख’: लेखन एकूण गुण- 50

भाग ‘ग’: गणित (संख्याज्ञान) एकूण गुण- 50

या कौशल्यासाठी एकूण सहा प्रश्नांचा समावेश असेल.

वाचन कौशल्य

• अक्षर आणि मात्रांचे वाचन

• शब्द वाचन (शब्द चित्रांच्या जोड्या)

• वाक्याचे समज पूर्वक वाचन (चूक, बरोबर)

• दैनंदिन जीवनात वापरल्या जाणाऱ्या शब्दांचे वाचन (चित्र, शब्द, वस्तू यांच्या जोड्या जुळवणे)

•  समज पूर्वक वाक्य वाचन (वाक्यांशाच्या जोड्या) परिच्छेदाचे समज पूर्वक वाचन करणे.

हे ही वाचा: (PMJJBY) 2 लाखांचा विमा फक्त 20 रुपयांत सरकारची अनोखी योजना !

भाग ‘ख’: लेखन- एकूण गुण 50

या कौशल्यासाठी एकूण सहा प्रश्नांचा समावेश असेल.

• लेखन कौशल्यासाठी दोन-तीन प्रश्न चित्रांवर आधारित असू शकतील. एकाच प्रश्नात वेगवेगळ्या चित्रांना ओळखून उत्तर लिहिता येणे.

•  हे प्रश्न जीवन कौशल्य आणि चिंतनावर आधारित असतील.

• अध्यायनार्थी प्रश्नाचे उत्तर जर आपल्या बोली भाषेत किंवा क्षेत्रीय भाषेत देत असेल आणि उत्तर बरोबर असेल तर त्याला पूर्ण गुण देण्यात येतील.

• मात्रांमध्ये झालेल्या चुकांसाठी (स्पेलिंग मिस्टेक) गुण कापण्यात येणार नाहीत.

आग ‘ग’: गणित – एकूण गुण 50

(संबोध स्पष्टता, अध्ययन निष्पती आणि गुणभारांश) प्रश्नांचे स्वरूप संख्येची समज, गणन, स्थानिक किंमत यावर आधारित.

• संख्येवरील क्रिया (बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार आणि भागाकार) आणि त्यांचा दैनंदिन जीवनातील उपयोग यावर आधारित.

• अपूर्णांकाची समज (अपूर्णांकाची ओळख) यावर आधारित.

• द्विमितीय आणि त्रिमितीय आकारांची संबोध स्पष्टता यावर आधारित.

हे ही वाचा: मेडिक्लेमच्या या नियमात सरकार बदल करणार | ग्राहकांना दिलासा

• आकृतीबंध (पॅटर्न) या विषयीची समज व स्पष्टता यावर आधारित मापन व (मापन साधने) मापनाचे एकक, त्यांच्यातील अंतर संबंध यांची समज यावर आधारित.

• भारतीय चलन (नाणी नोटा) ओळखणे आणि त्याचा दैनंदिन जीवनात वापर करणे यावर आधारित.

• संख्यांचे व्यवस्थापन याची समज यावर आधारित.

• वेळ- घड्याळ आणि दिनदर्शिका यांची समज यावर

• मूल्यांकन करताना मूलभूत साक्षरता व संख्याज्ञान म्हणजेच एफ. एल. एन. आणि जीवन कौशल्यांच्या मूल्यांकनासाठी विचार होणार आहे.

हे ही वाचा: विक्रमवीर गणेश लोहारांनी केली 2700 कि.मी.व्हर्च्युअल सायकलिंग

प्रश्न पत्रिका काढतांना खालील बार्बीचा विचार केला जाईल.

• प्रश्नपत्रिकेतील प्रश्न क्षेत्रीय भाषा किंवा मातृभाषेतून असणार आहेत.

• मूल्यांकन अध्ययन निष्पती वर आधारित तसेच लेखी स्वरुपाचे असणार आहे.

• प्रश्नपत्रिकेतील प्रश्न अध्ययन निष्पती वर आधारित असणार आहेत.

• प्रश्नांची भाषा अध्ययनार्थीच्या स्तरानुसार सोपी, सुलभ, सुबोध अशी असणार आहे.

• प्रश्नपत्रिकेतील प्रश्नांचा उद्देश अध्ययनार्थी ने कोणकोणत्या बाबी समजून घेतल्या; त्याचं शिकणं कसं घडून आल; कितपत घडून आलं हे पाहणे असा असणार आहे.

• प्रश्नपत्रिकेची भाषा व स्वरूप आकलनास सुखद आणि सुलभ अशी असेल.

• प्रवेशिकेमधून ज्या संकल्पना भाषा आणि गणिताच्या संदर्भाने अध्ययनार्थी नी समजून घेतलेल्या आहेत त्यांचा समावेश प्रश्न पत्रिकेत असणार आहे.

हे ही वाचा: WhatsApp वर अशी सेटिंग सुरू असेल तर फोन हॅक होऊ शकतो | संरक्षण असे करा.

प्रश्न सोडवण्याची पद्धती अध्ययनार्थीस परिचित असेल आणि त्याचा पुरेसा सराव अध्ययनार्थीकडून पूर्वीच घेण्यात आलेला असेल.

• प्रश्नपत्रिकेची रचना सोप्याकडून कठीणाकडे अशा पद्धतीची असेल जेणेकरून अध्ययनार्थिचा आत्मविश्वास वाढेल.

• मूल्यांकन पत्रिका जास्त लांब किंवा खूप छोटी अशी असणार नाही. ती विहित वेळेत पूर्ण होईल अशा पद्धतीची असेल.

• या प्रश्नपत्रिकेतून लेखन, वाचन व संख्याज्ञान यासंदर्भातील मूल्यांकन होणार आहे.

• नवसाक्षरांचे मूल्यांकन (परीक्षा) राष्ट्रीय स्तरावर एनआयओएस व राज्यस्तरावर एसआयओएस या संस्थांच्या मार्फतीने होणार आहे.

हे ही वाचा: शेत जमीन खरेदी करताना घ्यावयाची महत्त्वाची काळजी

परीक्षेत यशस्वी होणाऱ्या अध्ययनार्थीना सर्टिफिकेट दिले जाणार आहे. अध्ययनार्थीचे निरंतर शिक्षणासाठी पुढील टप्प्याचे शिक्षण पूर्ण करण्याची संधी अध्ययनार्थीकडे असणार आहे.

Activenama Team

संपादक आणि संचालक : नम्रता जानकर

बातमी व जाहिरातीसाठी
📲संपर्क : 94227 77680